Mobiliteit in de binnenstad
Stimuleren en inspireren
Over 20 jaar ziet de binnenstad van Leeuwarden er een stuk groener uit, met minder steen en ‘blik’, zo stelt wethouder Friso Douwstra. “De stad ontwikkelt zich meer in de richting van place to be dan place to buy. Vervoer gaat meer met deelauto’s, fietsen en elektrische scooters.’ ‘En het vervoer van bezoekers en goederen stopt vaak aan de rand”, zegt Jan Baljeu, directeur Friesland Lease. “Vanaf daar gaat het op een emissievrije manier verder.” Hoe gaan we dit bereiken?
Friso: “Er liggen op landelijk, provinciaal en gemeentelijk niveau visies en plannen over mobiliteit. Voor mij gaat het daarin altijd om de vraag: is het haalbaar, betaalbaar en wat betekent het voor mensen in het dagelijks leven? Wij stimuleren en ondersteunen veel initiatieven, maar je moet reëel zijn in wat je als verplichting oplegt. Daarom voeren we in Leeuwarden geen zero emissie zones in. Daarmee vraag je namelijk van ondernemers dat ze een schonere auto kopen, maar zij hebben dat geld niet zomaar. Zeker niet in deze tijd. De financiële tegemoetkoming die ze kunnen krijgen, is veruit onvoldoende. Ik zit hier zeker niet als dé dieselwethouder van Nederland. We moeten naar zero emissie toe, maar liever als stip op de horizon dan als verplichting. In 2030 zullen hier echt niet veel diesels van na 2020 rondrijden, daar geloof ik niks van. Mensen kiezen uit zichzelf al meer voor duurzaam.”
Jan: “Zeker, wij zien die ontwikkeling ook. Acht jaar geleden werd ik uitgelachen om de leasefiets, nu hebben we er 18.000 in ons bestand. Van de inzet van onze leasepersonenauto’s is 30-40% elektrisch en een groot deel van de oranje deliveryfietsen in Leeuwarden komt van ons. Veel ondernemers kiezen voor duurzaam. Het is bij een zero emissie zone trouwens ook lastig te bepalen welke auto wel of niet de binnenstad in mag. Als je kijkt naar uitstoot, zegt het productiejaar niks. Je hebt ook auto’s van 20 jaar oud met een heel lage CO2-uitstoot.”
Friso: “Als je toch iets wilt verplichten in die richting, zou het op landelijk niveau moeten. Dan krijg je ook niet de onduidelijkheid dat je de ene gemeente wel in mag en de ander niet. Elke connectie met de realiteit is weg.”
"Niet verplichten maar het positieve stimuleren, daar gaat het om.”
Jan: “Als gemeente zou ik eerst de stadsdistributie aanpakken. Eerst eens al die bevoorradingsauto’s eruit. Er zijn zeker duurzame alternatieven. Moet een monteur bijvoorbeeld altijd een volle bus met onderdelen bij zich hebben? Of kan de bestelbus aan de stadsrand blijven staan en kan de monteur op de elektrische scooter met enkele materialen verder? Van dit soort deelconcepten worden wij enthousiast. Het is mooi om bedrijven hierin uit te dagen en te inspireren.”
Friso: “Klopt. De maatschappij ervaart alle bevoorradingsbusjes als overlast en ze veroorzaken uitstoot. Los daarvan kan het echt slimmer. Als ik uit het raam van het stadhuis kijk, zie ik soms wel vijf busjes op het plein staan. Ze rijden achter elkaar aan. Onze plannen voor de slimme en duurzame stadsdistributie en de mobiliteitshub aan de Werpsterhoeke spelen daarop in. Steeds meer vervoer stopt aan de rand van de stad. Vanaf daar gaat het slim en duurzaam verder. Ook bezoekers wil je op een andere manier de stad in krijgen. Natuurlijk altijd rekening houdend met mensen die slecht ter been zijn.”
"Het moet aantrekkelijk worden om de auto aan de rand van de stad te laten staan.”
Jan: “Het moet dan wel aantrekkelijk worden om de auto aan de rand van de stad te laten staan. De andere manier van vervoer moet schoner zijn, maar ook sneller en ‘fun’. Neem de elektrische Carver. Ziet er futuristisch uit, is een leuk ding om in te rijden en wordt nog in Leeuwarden geassembleerd ook. Die kan ook mooi op de hub staan. Onze rol is mensen in deze ontwikkeling meenemen en inspireren. Niet omdat het moet, maar omdat het kan.”
Friso: “Niet verplichten maar het positieve stimuleren, daar gaat het om. Daarbij is het ook belangrijk te beseffen dat we met de huidige bestelcultuur onze eigen mobiliteitsvraag creëren. Ik zou dus zeggen: koop lokaal en loop erheen. Daarnaast daag ik ondernemers uit om creatief mee te denken in mobiliteitsoplossingen. Hoe kan het bijvoorbeeld dat ik alleen in Duitsland en Denemarken pijpleidingen zie die het bier naar de kroegen in de stad brengen? Kom met een goed idee om mobiliteit slimmer en duurzamer te maken. Ik denk en doe graag mee!”
Dit artikel is eerder gepubliceerd in GeeftRuimte Magazine van VNO-NCW MKB Noord, mei 2021
