De groene vernieuwing gebeurt hier en nu

“Zorg dat je erbij bent,” zegt Cas König, CEO van Groningen Seaports en bestuurslid bij VNO-NCW Groningen. “Waterstof Valley, circulair ondernemen, de groene economische groei, het gebeurt hier en nu. We hebben nog nooit zoveel interessante leads gehad van duurzame bedrijven die zich op onze industrieparken in Eemshaven en Delfzijl willen vestigen. Dit biedt volop kansen voor de hele regio.”

Groningen Seaports is initiatiefnemer, facilitator en stimulator van groene economische groei in de Groningse havengebieden en de regio in het algemeen. Cas König ziet hierin drie pijlers: biobased chemie, de circulaire economie (recycling van bijvoorbeeld plastic en textiel tot nieuwe grondstoffen) en duurzame energie, met name groene waterstof. “De vergroening van de industrie is een enorme kans voor deze regio. Waarom die kans juist hier ligt? Omdat we al veel duurzame energie hebben, vanuit zonne- en windparken en kabelverbindingen met duurzame energieparken in Noorwegen en Denemarken. Ook hebben we volop ruimte om de duurzame energieopwekking op zee uit te breiden. Daarnaast is het voor de biobased chemie interessant dat wij een groot achterland hebben waarin agrariërs grondstoffen - zoals aardappels, bieten en melk - kunnen aanleveren om onder meer bioplastics te maken.”

Kansen voor waterstof

Specifiek voor de groene waterstofindustrie speelt een aantal extra argumenten, stelt Cas. “We hebben in onze havens ruimte om electrolyzers – fabrieken voor waterstof – te bouwen. Daarnaast hebben we lokaal enkele grote internationale afnemers van waterstof, zoals BioMCN dat biobrandstof produceert. Ook ligt hier een enorm dicht gasnetwerk dat relatief eenvoudig geschikt kan worden gemaakt voor transport van waterstof. En, we kunnen die waterstof opslaan in de zoutmijnen bij Zuidwending, dichtbij Veendam. Tot slot zijn de onderwijs- en kennisinstellingen in het Noorden al jaren thuis in de olie- en gasindustrie en nu ook koploper met groene energie.”

Groene visie

Deze unieke kenmerken én de groene visie die Noord-Nederland uitdraagt, hebben aantrekkingskracht. Groningen Seaports heeft nog nooit zoveel interesse gehad van bedrijven die grondreserveringen willen doen. Cas: “Half april hebben we in Delfzijl de eerste paal geslagen van de eerste commerciële fabriek van Avantium. Het bedrijf zet hier plantaardige grondstoffen, zoals tarwe en mais, om in een nieuwe groene plasticsoort. Daar zijn we enorm trots op. Bedrijven willen zich gewoon graag vestigen in een duurzaam ecosysteem. Als je werkt aan groene energie, wil je niet tussen vier olieraffinaderijen zitten. Je kiest een gebied met een groene uitstraling en bedrijven die samen met jou aan innovatie willen werken.”

Hydrogen Valley

Bovendien helpt het dat de regio zwaar heeft ingezet op groene waterstof. De Industrietafel Noord-Nederland, waarvan Cas voorzitter is, haalde een EU-subsidie binnen van 20 miljoen euro voor 33 projecten op het gebied van waterstof in Noord-Nederland. Sindsdien mogen wij ons als enige in Europa Hydrogen Valley noemen. “Subsidies zijn essentieel,” zegt Cas. “Net als VNO-NCW MKB Noord zie ik bedrijven als trekkers van de vernieuwing. Maar de overheid kan de overgang naar groene waterstof alleen overlaten aan het bedrijfsleven als het een aantrekkelijke business case wordt. Er is financiële ondersteuning nodig om groene waterstof te laten vliegen.”

Bedrijven

De groene transitie in het Noorden geeft een impuls aan alle bedrijvigheid in de regio, zo stelt Cas. ”We zijn nu met het achttiende windpark bezig dat vanuit de Eemshaven wordt aangelegd. Vanwege het zware materieel kan dit vanaf vier of vijf kades gebeuren. Daaromheen zie je bedrijvigheid van ondernemers voor transport, coating, hijsmiddelen noem maar op. En neem de datacenters waarvan Google de grootste is met een investering van bijna twee miljard euro. Tijdens de bouwfase hebben daar veel bedrijven van meegeprofiteerd en dat gebeurt ook nu nog. Als deze ondernemers aangeven dat ze voor Google gewerkt hebben, en dus aan hun hoge standaarden voldoen, hoeven ze zich nergens meer te introduceren. Ook dat is winst.”

Advies ondernemers

Voor ondernemers in de regio heeft Cas dan ook het advies: zorg dat je erbij bent. “Via Eemshaven.info blijf je op de hoogte van de laatste ontwikkelingen in de regio Eemsdelta. Houd daarnaast goed in de gaten wie een vergunning krijgt, daar kun je werk verwachten. Zorg er sowieso voor dat je de slag naar duurzaamheid maakt. Ik jatte net een Wilhelmina-pepermuntje bij de receptie en op de verpakking stond dat deze bij het oud papier kon. Ook was het pepermuntje vegan. De consument hecht steeds meer waarde aan duurzaamheid en als je daar nu niet op aanhaakt, mis je de boot!”

Volgende stap

Over tien jaar zitten de bedrijfsterreinen van Seaports in Eemshaven en Delfzijl vol, verwacht Cas. De hele regio heeft hier voordeel van. “In de tijd dat in deze regio werkloosheid ontstond doordat de visserij inklapte en de agrarische sector werd gemechaniseerd, zag Den Uyl kansen voor de energie-intensieve energie. Zij konden hier immers goedkoop aan gas komen. Als hij daar toen niet in had geïnvesteerd, was er hier niets overgebleven. Nu zijn we toe aan de volgende stap en liggen onze kansen in de vergroening. Als we de economie een impuls geven, volgt de rest vanzelf. Want als er werk is, komen er mensen. Zij willen boodschappen doen, cultuur beleven, dat rolt vanzelf door. Laten we dus nu investeren in dat eerste - economische - stukje van het duurzame ecosysteem. Daar ligt wel degelijk een urgentie.”

Dit artikel is eerder verschenen in GeeftRuimte Magazine, #3/ 2022