Beelden zeggen meer dan duizend woorden

Alweer vijftien jaar geleden kwam ik dit schilderij van vier bij twee meter van de Oekraïense schilder Konstantin Lomykin tegen. Het had in het Stadhuis van Odessa gehangen. Na de val van de muur was er in Oekraïne geen plaats meer voor dit soort doeken.
 

Het is een afbeelding van Lenin die zijn troepen na de overwinning van de Russische Revolutie op het Rode Plein inspecteert. De revolutie waarin het volk de macht overnam. Als je echter goed naar de gezichten van de soldaten in lompen kijkt, dan zie je de angst in hun ogen voor hun leider Lenin.

Dit doek hangt nu in de hal van ons huis en iedere ochtend als ik naar mijn werk ga kijk ik er even naar en ben ik dankbaar dat wij in een vrij land leven waar je je eigen bedrijf kunt hebben en waar ondernemerschap een belangrijk fundament is voor het succes van onze maatschappij. Dit beeld laat de onderdrukking zien die ook na de Russische Revolutie aanhield en die eigenlijk nooit is verdwenen. Na de tsaar kwam Lenin, later Stalin en nu Poetin.

En opnieuw wordt de vrijheid ten oosten van ons ernstig bedreigd. En deze keer merken wij dat ook zelf in ons dagelijks leven. En het raakt bovendien ons ondernemerschap. Energieprijzen rijzen de pan uit, grondstoffen worden schaars of duur waardoor vele bedrijven moeilijkheden ondervinden. Ook onze voedselvoorziening komt onder druk te staan en we zien vele Oekraïense vluchtelingen aankomen in ons land.

En dan is het bijzonder om te zien hoeveel mensen zich inzetten voor deze gevluchte Oekraïners. Heel anders dan bij vluchtelingen uit andere delen van de wereld. Zou dat zijn omdat het deze keer ons ook direct raakt? Het betreft niet alleen een land dat ook in Europa ligt, maar we merken ook dagelijks de gevolgen. Hoge energie en grondstofprijzen en dreigende taal vanuit het Kremlin dat ook aan ons geadresseerd is. Dit geeft ons een gevoel van machteloosheid. Het enige dat we wel kunnen doen is deze gevluchte Oekraïners helpen. En dat gebeurd vol overtuiging.

De verhalen van deze vluchtelingen zijn verschrikkelijk. Wij hebben bij mij thuis de eerste opvang verzorgd voor een vader, moeder en dochter. De vader had zijn been gebroken in een ijzerertsmijn. Omdat deze verkeerd was geopereerd kon hij maanden niet werken en moest zijn gezin, tot ze vluchten, leven van een uitkering van 80 euro per maand. Ze hadden zeven dagen eerder de deur van hun huis achter zich dichtgetrokken en ze weten niet wat daar nu nog van over is. Toen ze bij ons aankwamen hadden ze minder bagage bij zich dan wij meenemen voor een weekje vakantie.

Gelukkig spannen vele Nederlanders zich nu in voor huisvesting, kleding spullen en werk. Want het laatste dat deze mensen willen is hun hand ophouden. En daar kunnen wij als Noord-Nederlandse werkgevers ook ons steentje aan bijdragen door ze werk aan te bieden.

Eigenlijk is er in Rusland in al die jaren niet zoveel veranderd. Er zit weer een machthebber die rücksichtslos zijn invloed wil uitbreiden. En deze keer komt dat heel erg dicht bij. En hoewel het niet hardop geroepen wordt, ook wij in West Europa worden tot over onze oren in deze oorlog meegezogen. Onze vrijheid en ondernemerschap worden uitgedaagd. En het schilderij bij mij in de hal krijgt een extra lading…

Sieger Dijkstra
voorzitter VNO-NCW Noord