Van automatische piloot naar eigen regie

Heb jij de touwtjes stevig in handen, of glipt het leven wel eens door je vingers? Persoonlijk leiderschap helpt je de regie weer terug te krijgen. Dat begint met het uitzetten van de automatische piloot. Rutger Bennink is vitaliteitsconsultant bij De Friesland en vertelt hoe je dat doet.

Wat is jouw visie op persoonlijk leiderschap?

“Persoonlijk leiderschap gaat over regie nemen over je eigen leven, door bewust keuzes te maken op basis van wat je kunt, wilt, mag en durft. Heel veel dingen die we doen, doen we uit gewoonte, of omdat ze van ons verwacht worden. Ook al heb je voor je gevoel weinig bewegingsvrijheid. Er is altijd ruimte voor bewuste keuzes en persoonlijke groei. Daar ligt voor mij de kern van persoonlijk leiderschap.”

Stephen Covey schreef al in 2010 over persoonlijk leiderschap. Is dit nu nog relevant?

“Juist nu is het belangrijk om die automatische piloot uit te zetten en bewuste keuzes te maken. Een valkuil in deze coronatijd is dat je ’s avonds, als de kinderen naar bed zijn, nog even je laptop pakt en doorwerkt. Dat kan ook een bewuste keuze zijn, omdat je ’s middags een paar uur vrij neemt. Maar het kan ook een ingesleten gewoonte zijn waar je uiteindelijk niet gelukkig van wordt. We zitten soms gevangen in een werkcultuur en in onze eigen patronen. Door je hier bewust van te worden en er wat aan te doen, neem je de regie over werk en privé.”

Doen we de meeste dingen dan alleen omdat het moet? 

“En omdat we denken dat het verwacht wordt. Persoonlijk leiderschap gaat niet over moeten, maar over kunnen en durven. Je afvragen ‘Is dit op dit moment de beste keuze voor mij?’ Stel je voor dat je loodgieter bent en naar de Grote Markt moet voor een gesprongen leiding. Bij aankomst is het één groot waterballet. Er staan 20 mensen naar jou te kijken om het probleem op te lossen. Een collega is onderweg met het juiste materieel. Maar wat doe je tot hij er is? In je busje wachten? Of pak je je schep en ga je maar alvast een gat graven? Veel mensen gaan meteen graven omdat ze denken dat dat van ze verwacht wordt. In dit geval kost dat je veel energie en los je niets op. Soms is het dus beter om ‘nee’ te zeggen dan ‘ja’ om iemand een plezier te doen of moeilijkheden uit de weg te gaan. En in ieder geval om die keuze bewust te maken.”

Wat is de rol van leidinggevenden bij persoonlijk leiderschap?

“De voorbeeldfunctie van leiders in een organisatie wordt wel eens onderschat. Het Benson-Henry Institute heeft hier onderzoek naar gedaan. Het bleek dat ongezond gedrag in een organisatie impact heeft op leiderschap – maar ook doorwerkt op het team en uiteindelijk op individuele medewerkers en hun gezondheid. Door als manager het goede gedrag te laten zien, ontwikkel je juist een gezonde bedrijfscultuur. Als individu heb je niet altijd invloed op de bedrijfscultuur, maar wel op de mensen met wie je samenwerkt. Dus ook dan heeft het zin om het goede voorbeeld te geven.”

Pas je persoonlijk leiderschap ook toe op je eigen leven?

“Als vitaliteitsconsultant gebruik ik mijn interne kompas om richting te geven aan de organisatie en aan de belangen van stakeholders. Ik ben heel bewust bezig met mijn doelen en hoe ik die wil bereiken. Je professionele en persoonlijke leven zijn natuurlijk nauw met elkaar verbonden. Ik merk dat als het privé wat minder gaat, dit zijn weerslag heeft op mijn werk en vice versa. Ik loop sinds het begin van de coronacrisis bewust vaak buiten met een headset op tijdens vergaderingen. Ik neem mini-breaks en bouw herstelmomenten in. Door zelf de regie te nemen, voorkom ik dat ik mezelf uitput of minder productief word. Wat dat betreft probeer ik dus het goede voorbeeld te geven.”

Hoe helpt persoonlijk leiderschap bij ondernemerschap?

“Ik denk dat die twee hand in hand gaan. (Succesvolle) ondernemers weten wat ze kunnen en willen. Ze gebruiken hun talenten om heldere doelen te formuleren en hebben de durf om ze na te streven. Het fijne van ondernemerschap is dat je zelf de regie hebt. Als je vanuit je persoonlijke passie en ambitie werkt, ben je intrinsiek gemotiveerd. Maar het vraagt ook om een sterk arbeidsethos. Jezelf voorbij lopen is dan een valkuil. Het is de kunst je gezondheid niet ten koste te laten gaan van je gedrevenheid. Dus ook om die automatische piloot die altijd op ‘ja’ staat, uit te zetten. Als je jezelf voorbijloopt, is het tijd voor reflectie op je ondernemerschap en je andere doelen. Want je doet het uiteindelijk om gelukkig te worden.”

Hoe zijn jullie bij De Friesland bezig met persoonlijk leiderschap en eigen regie?

“We hebben bij De Friesland aandacht voor dit thema. We gebruiken het Eigen Regie-model bij de ontwikkeling van nieuwe dienstverlening. Daarin zie je heel mooi de samenhang tussen werkgever en werknemer en de rol die je allebei hebt om tot gezonde gedragingen te komen. Dat zie je terug in onze Sterk te Werk vitaliteitsdiensten voor werkgevers. We bieden coaching aan, maar ook een programma over Het Nieuwe Gezonde Werken, waarin eigen regie op gezondheid centraal staat. Bekijk het Sterk te Werk aanbod op defriesland.nl/sterktewerk”